Геноцид гэхээр ямарваа нэг үндэстнийг хоморголон устгахыг хэлдэг. Харин андроцид гэхээр зөвхөн эрчүүдийг устгахыг хэлнэ. Грек хэлнээ ἀνήρ - эрэгтэй, латинаар caedo - алах.
Ер нь аль дайнд эрчүүдийнх нь хамгийн олон хувь хядагдсан байдаг юм бол? Дэлхийн II дайн мэдээж хамгийн түрүүнд санаанд орж ирнэ. Оросууд уу немцүүд уу гэж. Гэвч зөв хариулт өөр цаг хугацаанд, өөр газарт бий.
XIX зуунд бүс нутгийн хэмжээний дайн Латин Америкт дэгдэж л дэ. Нэг талаас Парагвай, нөгөө талаас Бразил, Уругвай, Аргентины холбоо. Хэнд ч хэрэггүй, юу ч шийдээгүй дайн. Яагаад хагас сая хүнтэй жижиг Парагвай тивийн хамгийн том 3 улстай (тухайн үед хүн амыг нь нэмэх юм бол дор хаяж 20 дахин нугалахаар) дайтах болсныг энд тайлбарлаад дэмий биз.
Энэ нөхөр удам дамжиж Парагвайн ерөнхийлөгч болсон Франсиско Солано Лопес (1827 – 1870). 18 настайдаа генерал, 28-тайдаа дэд ерөнхийлөгч, улмаар эцэг нь өөд болонгуут ерөнхийлөгч болж дарангуйллаа тогтоосон. Дайн эхлэнгүүт өөрийгөө маршал болгож бас амжиж. Тус дайн жижиг мөргөлдөөн хэлбэртэй байсан гэвэл эндүүрэл. Хүнд артиллери, инженер-техникийн байгууламж, хуягт усан онгоцуудтай жинхэнэ утгаараа дайн өрнөж байв. Цэргүүд хэдэн зуун мянгаараа үхсэн. Ухаан нь самуурсан удирдагч ялах магадлал 0 байсан хэдий ч тэрбээр өөрийн ардын бүх эрчүүдийг дуустал дайтсан. Цэрэгт бүх эрчүүдийг татаад, насанд хүрэгсэд нь дуусахлаар өсвөр насныханруу орж, сүүлдээ бүр 8 настай хүүхдүүдэд буу бариулсан байгаа юм. Болоогүй ээ, хүүхдүүдэд хиймэл сахал зүүдэг байсан баримт бий. Эцсийн эцэст Лопес өөрөө тулалдаанд алагдсан боловч нэгэнт хожимдсон байлаа. Дайн эхлээд зургаан жилийн нүүр үзсэн байв. Энэ хугацаанд Парагвайн эрчүүдийн 90 хувь нь хүйс тэмтрүүлээд амжсан. Энхийн гэрээ байгуулах үед нярай эрэгтэй хүүхдүүдийг оролцуулаад 28 мянган эр тус улсад амьд үлдсэн байжээ. Төсөөлөөд үздээ, 10 эрэгтэйгээс 1 л үлдсэн гэж. Парагвай нэг хэсэгтээ л эмэгтэйчүүдийн орон болсон. 30 жилийн дараа буюу 20-р зууны эхэнд хүртэл эрчүүд нь эмэгтэйчүүдээсээ 6-7 дахин цөөн байв. Тиймээс олон эхнэртэй байх үзэгдэл нэг хэсэгтээ л дэлгэрсэн. За өөр сэдэврүү шилжээд яахав, ингээд өндөрлөе.
Ер нь аль дайнд эрчүүдийнх нь хамгийн олон хувь хядагдсан байдаг юм бол? Дэлхийн II дайн мэдээж хамгийн түрүүнд санаанд орж ирнэ. Оросууд уу немцүүд уу гэж. Гэвч зөв хариулт өөр цаг хугацаанд, өөр газарт бий.
XIX зуунд бүс нутгийн хэмжээний дайн Латин Америкт дэгдэж л дэ. Нэг талаас Парагвай, нөгөө талаас Бразил, Уругвай, Аргентины холбоо. Хэнд ч хэрэггүй, юу ч шийдээгүй дайн. Яагаад хагас сая хүнтэй жижиг Парагвай тивийн хамгийн том 3 улстай (тухайн үед хүн амыг нь нэмэх юм бол дор хаяж 20 дахин нугалахаар) дайтах болсныг энд тайлбарлаад дэмий биз.
No comments:
Post a Comment