Дорнод. Халхгол сумын төв

2014.05.23. Дорнод аймгийн Халхгол сумын төврүү 3 цагийн орчимд орж ирцгээв.

Том сум юм билээ. Барилга байгууламж ч олон. Зарим нь бүтэн, зарим нь балгас.

Дорнодод трактороос танкны хөшөө нь хавьгүй их юм билээ.

Ах дүү ард түмний найрамдлыг жаахан гажиг хэлбэртэй алх хадуур, хиймэл дагуул шиг нар илэрхийлнэ.

Нөгөө машиныхан эмийн санруу алхсан нь зүглэж, манай машин музей чиглэв. Ялалт нэртэй музейг олохгүй байхын аргагүй - томоос том барилга сүндэрлэнэ. Лениний музейгээс хэмжээгээрээ нээх их дутахгүй. Хээр хэдэн орос машины дэргэдүүр өнгөрсөн, музей дээр эргээд таарцгаав.

Тус музейн хашаанд өнгө өнгийн 00-иуд эгнэнэ. Баруун талд нь улааныг барьчихсан бол оросын туг шиг болохгүй юу.

Эсрэг талд - сауна.

Сумын төвийг Хамар даваан дээрээс харвал.

Гоё наадмын талбайтай, улиас багагүй суулгасан нь ажиглагдна. Улиас гэснээс, модтой газар нь жижиг хар ялаа ноцоод хэцүү юм билээ.
Зэргэлдээ толгойг томруулж татвал:

Хил хамгаалах алба

Улсын хил хамгаалах хялбар ажил лав биш. Бага цолтой офицер, ахлагчид отряд, заставд тушаалаар томилогдсоор залуу нас нь өнгөрнө. Тэгээд 45-тайд нь тэтгэвэрт гаргаж орхидог. Хэцүү л дэ. Гэхдээ л хийморьтой аавын хүүгийн алба юм болов уу гэж би хувьдаа боддог. Ингээд улсынхаа зүүн хязгаарын хил хамгааллын тухай товч танилцуулъя.
Биднийг аймгийн төвөөс Халхголруу гарах үед пост дээр машины болон жолоочийн мэдээллийг бүртгэж авсан. Энэ мэдээж хил хамгаалахтай холбоогүй процедур. Зүгээр аймгийн төвөөс зүүн зүгт хэн, хаашаа, хэзээ гарсныг бүртгэж буй юм. Гал түймэр гарах, хил зөрчих г.м. асуудлууд үүсвэл шүүхэд амар шүү дэ.

120 км давхиж байж Бага хүрээгийн застав хүрсэн. Энд бичиг баримтаа шалгуулах үүрэгтэй. Заставууд хилийн зурвасаас их ойр байрладаг, 5-10 км юм болов уу. Хятад ойр байгааг утасны сүлжээ илтгэнэ - Сэк-ийн утсанд хятад оператор шууд ороод ирсэн. Тэнэмэл долгион ер нь элбэг юм билээ, Халхгол сумын наахна хүртэл хятад сүлжээ орж ирж байсан.

Хил хамгаалах бүтэцийг энгийнээр тайлбарлахыг хичээе. Аймагт хилийн цэргийн ангиуд байрлана, тэдгээрийг отряд гэж нэрлээд байгаа юм. Дорнод аймгийн хилийн шугам нилээдгүй урт, хоёр ч улстай хиллэдэг болохоор энд 4 отряд байрладаг. Харьцуулвал: хоёр жилийн өмнө Баян-Өлгийд явж байхад тус аймаг 2 отрядтай гэж байсан. Улсын хилтэй аймаг бүрт хилийн цэргийн анги нэгтгэлүүд байрладаг гэж ойлгож болно. Отрядуудыг байрлалаар нь бас ялгана. Хээрийн отряд нь цөөхөн, улсын хэмжээнд гарын таван хуруунд багтахаар байдаг болов уу. Бусад нь аймаг сумын төв, суурин газруудыг бараадаж байрладаг. Тухайлбал, Сэлэнгийн төв Сүхбаатар хотод хилийн цэргийн анги бий. Отряд буюу ангийн тухайд товчхондоо ийм. Одоо дараачийн нэгж болох заставын тухай.
Отряд болгон тодорхой тооны заставтай. Ихэвчлэн нэг ангид 4-6 застав бий. Заставууд отрядаас ойролцоо зайнд алслагдсан байхаар зохион байгуулагдна. Отрядын дарга хурандаа, дэд хурандаа цолтой байдаг бол заставуудыг хошууч, ахмадууд толгойлно. Застав бол яг гардан хилийн манааг гүйцэтгэж буй нэгж юм. Энд харуулын цамхаг, ээлжийн хилийн манаа бүгд бий. Ингэхэд, улсын хилийн шугамын хяналт камераар гүйцэтгэгддэг болсныг та нар дуулаагүй дэ.
Бидний дайрч өнгөрсөн нутаг дэвсгэр Мэнэнгийн отрядын хяналтан дор байдаг юм билээ. Цөөн хээрийн отрядын нэг. ө.х. цэргийн ангийн эргэн тойронд юу ч байхгүй. 50 км-ийн радиуст айл амьтан ч олдохгүй (ус байхгүй ерөөсөө), хамгийн ойр цэгүүд - өөрийнх нь заставууд.

Энэхүү отрядын Бага хүрээгийн, Бурхантын болон Буйрын заставуудын дэргэдүүр өнгөрсөн. Бага хүрээгийн застав дээр шөнө шалгагдаж буй фото дээр нийтлэгдсэн.
Харин энэ маргааш орой нь Бурхантын застав дээр байгаа байдал.

Өглөө нь гэхэд Буйрын застав дээр явж байв.

Хилийн цэргийн отрядруу болон заставруу хэр баргийн хүмүүсийг нэвтрүүлэхгүй. Ар гэрийн эргэлт, эсвэл дээрээс захирамж өгсөн үед нэвтрүүлэх байх. Гадаад иргэнтэй яваа бол хилийн бүсрүү ороод дэмий, төвөг удна.

Хоёр цомог

Сүүлд гарсан хөгжмийн цомогнуудаас анхааралд өртсөн нь:
1. Coldplay - Ghost Stories.

2. ДДТ - Прозрачный.

Аль аль нь сайн цомог, гэхдээ ДДТ-гийнх илүү таалагдаад байгаа. Иймэрхүү уран бүтээлүүд орсон байгаа.

Буйр нуур

Буйр нуурын зүүн эрэг дээр 24-ний өдөр өнжсөн. Эрэг нь элсэрхэг, наран шарлагын газар шиг л байлаа. Биднийг очиход салхитай, зэврүүндүү байснаа нар гарч янзын сайхан болсон. Гэвч 3-4 цагийн дараа эргээд бүрхээд, салхилаад эхэлсэн. Нуур биднийг сайхан хүлээж аваад "за одоо хүүхдүүд болоо, харьцгаа да" гэж буй мэт. Энд миний жижиг аппаратын цэнэг дууссан юм. Том аппарат ачаанаас ухаж гаргахаас залхуураад буцах замд зураг дараагүй.

Халхгол-2014 аялалын товч тайлан

4 өдөр 3 шөнө. Нийт 2100 км. 350 гаруй фото, 2-3 видео авсан байна. Ихэвчлэх машин жолоодож явсан болохоор замд авсан зураг цөөн байна.

Явдаг өглөө би унтаж орхисон. Нөгөө машиныхан цугларч дууссан, танайхан хаана явна гэж залгахад нь л сэрсэн. Тиймээс Баянзүрхийн товчооноос төлөвлөсөн ёсоор 6-д биш 7-д хөдөлсөн. Өндөрхаанд саатаагүй. Орой 7 гээд бид Чойбалсанд орж ирсэн. 

Зам хороохоор Халхголыг чиглэв. Яг замын голд буюу Мэнингийн отрядыг бараадаж хоноглов. Эхний өдөр 850 км зам туулсан байлаа.
Өглөө нь Мэнингийн талаар давхиж өгөв. 

Петрочайна Дачин Тамсагийн насосууд нефть сорж буйг харж жаал зогссон. 

Халхгол сум оронгуутаа Ялалт музейг нь үзсэн. 

Машины мотор эвгүй дугараад байхаар нь крышкийг нь тайлж клапангуудаа шалгаж тус суманд төлөвлөөгүй 2 цагийг үрсэн. Сумаас гарч хөшөө дурсгалуудтай танилцав. Үүнд: Ялалтын, Яковлевчуудын, 90 баатарын хөшөө г.м. 

Сүүлд нь Бурхантын застав орж хэвтээ Жанрайсагийг үзэж сонирхож, мөргөж залбирах нь залбирав. 

Харанхуй болж эхэлсэн тул Буйр нуурыг зүгэллээ. Давхисаар Буйрын застав орж тэр хавьд хоноглов.
3 дахь өдөр амралтын өдөр байлаа. Бид аажуу тайван цэгцэрч нуурын эрэг дээр өдрийг өнгөрөөв. 

Оройдоо зам хороосон нь дээр гээд аймагруу аль болох ойртохыг хичээж давхицгаасан. Энэ маш зөв зүйл болсон. Учир нь сүүлийн шөнө бороо орж зам хэцүү болсон юм. Аймгаас 70 км зайд хээр хоноглоод өдөржин давхисаар оройдоо хот орж ирсэн.

Замд жижиг сажиг зөндөө үйл явдал болсон, тэр тухай дэлгэрэнгүй постуудад бичье.

Дорнодруу гарлаа

UPD 2014.05.26 00:27
Мөн л түрүүхэн гэртээ орж ирлээ.
Фото: Буйр нуурын хөвөөнд надаас бусад нь өчигдөр тухалж буй байдал.

2014.05.22 01:29
Шөнийн мэнд! Түрүүхэн л гэртээ орж ирлээ. Өнөөдөр ажил гэж аюул байлаа.
Хэдэн цаг дуг хийж аваад үүрээр Дорнодруу хөдөллөө. Бидний хэдэн найз жил болгон ийш тийш явдаг уламжлалтай болоод байгаа. Нодинон жил Сүхбаатар аймгаар (Шилийн Богд, Алтан овоо, Ганга нуур, Талын агуй) аялсан. Энэ жил Халхгол сум орно. Хэвтээ Жанрайсаг, 90 баатарын хөшөө, Буйр нуур, хилийн застаав сонирхох төлөвлөгөөтэй. Бүрэлдэхүүний хувьд 8 хүн байсан боловч харамсалтай нь эцсийн мөчид нэгэнд маань ажил гараад амжихгүй болчихлоо. Хүндэтгэх шалтгаантайгаас хойш яалтай ч билээ. G8-аас Орос гараад G7 болж байхад бид адилхан л юм боллоо.
Машины хувьд Сэк - Toyota Prado-150, би - Mitsubishi Pajero-4 барьж явна. Сэлгээ жолоочоор харгалзан Дашка болон Жак. Манай машинд Хосоо, нөгөө тэрэгт Булагаа ба Ууганаа хуваарилагдсан. 2000 гаруй км газар 4 өдөрт. Бүтэн сайны орой хотод орж ирэх байх. Талх, махнаас бусад хүнсээ цуглуулсан, Хэнтийн төвөөс эдээрийг л авна. За тэгээд таарсан газраа олдсон хоолоо идчихээд л яваад байх биз. 
Би сая авч явах зүйлээ эмхэлж цэгцэлж дууслаа.

Аяга халбага, том жижиг хутга, архины манерка, хундага, гаазын хошуу, ундааны сав, нэмэх нь том бага 2 зургийн аппарат. Сав суулгаас эвдэрч гэмтэх, хагарах зүйл бараг байхгүй. Тогоо сав, газын плитка, майхан г.м. аяны бүх зүйл хүн тус бүрээр хуваарилагдсан, бэлэн гэж ойлгож байгаа.
Миний хувьд төмөр авдар болон усны, шатахууны 2 канистр бэлдлээ.

Авдарт: Дуваа сохор гэрэл, тросон татлага, аккумляторын холбогч, домкрат, осолын тэмдэг, торцоовны ком, төмөр фольга (Булагаа загас барьчих ч юм билүү), жаахан борц бий. Сэк Жак 2 GPS авах ёстой, мөн Walkie Talkie байгаа.

Миний хувьд Дорнод яваад ирвэл Ховд, Дорноговь хоёр л очиж үзээгүй аймгаар үлдэж байгаа юм. Жилд 1-2 аймаг үзсээр цуврал аялалаа Алтай таван богд дээр өндөрлөх төлөвлөгөө бий. Эх ороноо нар зөв тойрч буй юм. Олон жилийн дараа л болох үйл явдал байх, гэхдээ санаж явахад бүтнэ. Төгсгөлд нь нар жаргах зүгт, өндөр ууланд очиход өөрсдийн ч нас өндөр, нар нь ч жаргаж эхэлсэн байх биз, хэ-хэ.
Сайн сууцгааж байгаарай. Stay tuned!

Гар утастай холбоотой мэдээллүүд

2048 гэдэг гоё тоглоомыг нухсаар байгаад тэр дор нь дуусгасан. Мэдэхгүй хүн байвал тоглох хэрэгтэй. Тоглоомгүй амьдрал давсгүй хоолтой адил.

Ийм мессеж хэдэн өдрийн өмнө ирж байх юм. WTF?!

Богино аймшигт түүх

4 жилийн өмнө нэг богино түүх бичиж байсан. Уншаагүй бол: ааа-аа-а!

Үргэлжлүүлье.

Би хүүхдээ орой оронд нь хэвтүүллээ. Тэрбээр: "Ааваа, орон доогуур мангас байна уу хараад өгөөч" гэж гуйв. Тайвшруулахын тулд орон доогуур шагаасан чинь айж балмагдсан хүүхэд минь буланд шигдсэн байх юм. Айдас дүүрсэн харцтай тэр зангирсан хоолойгоор "Ааваа, миний оронд нэг өөр хүүхэд байх шиг байна" гэж шивнэв.

Шөнө шил тогшиж буй чимээнээр сэрлээ. Хэн нэгэн цонх тогшиж байна гэж би эхэлж бодсон. Чих тавиад сонссон чинь... тольны цаанаас тогшиж байна.

Шөнө сэргэлээд. Цонхруу харж эргэлээ. Яалт ч үгүй нэг хүний царай цонхны цаана байх юм. Би 14 давхарт амьдардаг.

Өглөө сэрээд утсаа хартал урд шөний унтаж буй миний зураг байх юм. Гол нь би ганцаараа хоносон.

Автомат харилцуур дээр эхнэр минь орой зочид ирэх тухай дуут илгээмж үлдээж. Тэр нас бараад удаж байна.

Сайхан нойрсоорой уншигчидаа.

BW

Хар цагаан ээлжит цуглуулга.

Автозам дээрх эрх тэгш байдал

Нэг тийм үг бий. Хүнд сонгож болдог зүйл гэж бий, сонголт байхгүй, ө.х. хүлээн зөвшөөрөхөөс аргагүй зүйл мөн бий. Тухайлбал: найз нөхөд, ажил албаа хүн өөрөө сонголт хийж олж авдаг. Эхнэр нөхөр ч мөн адил - сонголтоор. Харин орцны хөрш айлыг, нэмэх нь замын хөдөлгөөнд цуг оролцох жолоочийг сонгох нь үндсэндээ боломжгүй зүйл. Яахав, уулын мухарт ганцаараа хэвтвэл өөр л дө. Хэдийгээр тийм боловч хуулиас гадуур, өөрсдийгөө untouchable гэж үздэг нөхдүүд бий болсон байгаа. Тэд замын хөдөлгөөнд бусдаас өөрөөр оролцдог юм.
Би тусгай дуу (сирена), гэрлэн дохио (маяк) бүхий машинуудад тааламжгүй ханддаг. Үүнд түргэний тэрэг, галын машин мэдээж хамаарахгүй. За яахав, онцгой байдлын болон цагдаагийн машиныг бас ойлгож болох. Нүдээ аниад төрийн 3 өндөрлөгт маяк, сирена-г нь үлдээе. Харин бусад бүх машинаас хуу татах хэрэгтэй гэж үзэж байна. Яагаад?
Бид ардчилсан, хүмүүнлэг нийгэмд амьдарч буй гэнэ. Хаа сайгүй хүний эрх, эрх чөлөөг тунхаглана - ингэж иргэний төлөө нийгэм сүндэрлүүлж буй юм байх. Нэгэнт "иргэний төлөө" юм бол иргэн бүр тэгш эрхтэй байх ёстой гэж бодож байна. Яг энэ үед цөөнгүй асуулт гарч ирнэ:
Яагаад манай төрийн хувьд миний ажил алба, хувийн амьдрал ач холбогдолгүй, тэгсэн мөртлөө нэг муу хурганцар даргынх чухал байдаг юм? Тэр нөхөр ажилдаа явахдаа, орой харихдаа бусдыг үл тоож, зам хаалгаж, урсгал сөрж, урдуур дайрч, зорчих хэсэг чөлөөлөхийг шаардаж буйг өөрөөр юу гэж тайлбарлах юм? Ингэж танхайрах эрхийг нь цаанаас нь олгосон байхад эдлэхгүй яах юм? Цаашлаад, яагаад ихэнх иргэд өглөө хэдэн минутын өмнө гараад ажилдаа хоцрохгүй очиж болоод байхад тэр баас цагаа тулгаж гарчихаад түмэнд лай болдог юм? Машин байхгүй, эсвэл дугаар нь хязгаарлагдсан хүмүүс нийтийн тээврээр ажилдаа явж байхад төрийн хишиг болох унааг унах мөрөөрөө унахгүй нэмэлт эрх эдлэх ёстой юу тэдгээр нөхдүүд? Үүгээр тогтохгүй, маяк-тай машин дарганцарын эхнэр хүүхдийг тусгай дуут дохио хангинуулан сургууль цэцэрлэг, ажил албанд нь хөл дүүжилдэг явдлыг ариун гэх үү? Төр татвар төлөгчидийг энэ бүхнийг энгийн үзэгдэл мэт хүлээж авдаг болгохоор сургаж байна. Гэвч энэ нь тийм ч хоргүй үзэгдэл биш л дэ.
Хэн нэгэнд тусгай эрх эдлүүлж байна гэдэг нь ерөөсөө л хүмүүсийг ангилж, сорт тогтоож буй юм. Чи - хэнч биш, харин тэр мөнгөтэй, эрх мэдэлтэй, сэтэртэй хүн - давуу эрх эдлэх ёстой нийгмийн чухал элемент. Хар цагаан арьсаар ялгаж буйтай яг адил. Тиймдээ ч ард иргэд болон эрх мэдэлтнүүдийн дунд харагдахгүй ч гэлээ асар өргөн ангал бий болоод байгаа юм. Ядаж хотын автозам дээр эрх тэгш байдлыг бий болгочихоод иргэний нийгэмийн тухай ярих хэрэгтэй.
Засаг энэ завхарсан байдлаа зохицуулж чадахгүй бол иргэд эрт орой хэзээ нэгэн цагт өөрсдөө тэмцэж эхэлнэ. Араас сигналдаад, маяк-аа анивчуулах машинд зам тавьж өгөхөө байна. Дуртай бол дээгүүр нисээд гарна биз гэсэн шиг. Замын цагдаагаар хөдөлгөөн хаалгавал дэргэдүүр өнгөрөхөд нь үхтэл нь сигналддаг болно. Уг нь буруу зүйлийг бага дээр нь залруулахад хялбар баймаар. Өчигдөр (бүтэн сайнд) нэг хувалз гэрэлээ анивчуулж, дуут дохиогоо хангинуулсаар дэргэдүүр урсгал сөрж давхиад уулзварлуу чичирсээр байгаад ороод явчихыг харангаа иймэрхүү зүйл л бодож суулаа.

Нэгэн сурвалжлага

Москвагийн дагуул Пушкинод саяхан Узбекистаны иргэн Спартакийн хөгжөөн дэмжигч залууг хөнөөсөн хэрэг гарсан. Ер нь иймэрхүү хэрэг жил болгон гардаг юм. Улмаар баахан фанатууд, нэмэх нь үндсэрхэг үндэстнүүд нийлж дундад ази, кавказ иргэдийг балбаж барьж, эд хогшил эвдэж сүйтгэдэг. Нодинон жил миний мэдэхийн Бирюлево-д хүнсний захыг балгас болгож орхисон. Цагдаа нар энэ удаад бэлтгэлтэй ажиллаж, байдлыг хяналтаасаа гаргаагүй бололтой.
Энд нэг сурвалжлага байна л да. Нэг хэсгийг нь онцлох гэсэн юм:
20.30
Сердитая молодежь обращает свое внимание на закрытые прилавки рыночных рядов на выходе у станции. Естественно, там нет ни души еще с утра, и единственное, что делают футбольные хулиганы, — вяло крушат палатку и даже пытаются что-то поджечь, пока не появляются полицейские, также без энтузиазма выгоняющие всех из рыночного угла.
На повороте внимание толпы привлекает мини-фургон вроде «Газели». В нем мгновенно узнают собственность торговцев рынка, и лобовое стекло грузовичка сразу же становится белым от трещин. Семь-восемь человек раскачивают автомобиль, но он не дается. На дорогу из задней дверей фургона начинают сыпаться коробки с помидорами и апельсинами.
Тут же расправляются с водителем машины, до тех пор пока не выясняется, что он русский. Мужчину подвела борода и слегка восточная внешность.
«Что, тридцать человек на одного будете нападать?» — на мужчине порвана футболка, на спине виден пыльный отпечаток протектора, а левая сторона лица уже начала опухать. — Иди сюда, блин (в оригинале было другое слово. — «Газета.Ru»), я посмотрю, какой ты смелый будешь один на один». — «Ладно-ладно, извини, мужик, ошиблись, ну бывает».
Блин-ы оронд ямар үг байсан нь тодорхой.

Зугаалга. ҮСАХүрээлэн

Өчигдөр Үндэсний соёл амралтын хүрээлэн буюу бидний хэлж дадсанаар Хүүхдийн парк оров. Алгын чинээ газар аюулын их хүн цугларсан байв. Хүүхдүүд л баярлаж байвал бусад нь ч дүүрч.
Толгойд ганц л бодол байсан: - алсын харагчаас л хол байх юм шүү. Өнгөрсөн удаа бүхээгт нь амьдаараа жигнэгдэж үхэнгээ алдсан. Суувал зөвхөн сэрүүхэн өдөр.

Паркд нэмэгдсэн зүйл - roller coaster.

Дараалал их болохоор нь суусангүй. Гэхдээ ер нь суух хэрэгтэй зүйл байна гэж ойлгосон, хэ-хэ.

За тэгээд анхааралтай ажиглах юм бол үзэх харах зүйл байх шиг л байна лэ.

Уламжлал ёсоор арын проекц. Усан дагина хүртэл харвинтай болж эхэлж дэ зайлуул. Цаг хугацаа хурдан өнгөрч байгаа юм шүү.

Desireless‎ - Qui Sommes Nous

Тухайн үед үс засалт нь их л өвөрмөц, бараг этгээд санагддаг байж билээ надад. 25 жилийн дараа сахалтай хүүхэн (хүүхэн ч гэж трансвестит) тэмцээнд түрүүлэхийг хараад гайхахгүй гэж хэний толгойд ч орох билээ.

Discovering Vancouver

Цитаты

Жизнь – это комедия для тех, кто думает и трагедия для тех, кто чувствует./Жан Расин/
Британский психоаналитик Дональд Винникотт считал, что движущей силой художника является напряжение, созданное разницей между желанием общаться и желанием спрятаться.

Однажды вы поймете, что то, что является самым интимным для вас, сильнее всего связывает вас с другими людьми.
/Грейс Пейли/

Лучшее лекарство от всех недугов — солёная вода. Пот, слёзы и море...
/Карен Бликсен/

Настоящие учителя используют себя в качестве моста, по которому приглашают пройти своих учеников. А потом, переведя ученика на другую сторону, они радостно разрушают эти мосты, поощряя их создать свои собственные.
/Никос Казандзакис/

Невозможно стать образованными, если читать только то, что нам нравится.
/Жозеф Жубер/

Все, что должно быть сказано, уже было сказано. Но так как никто не слушал, все должно быть повторено снова.
/Андре Жид/

Разница между авторитаризмом и тоталитаризмом: авторитарный режим лишает тебя права говорить, а тоталитарный идёт на шаг дальше – он лишает тебя права молчать.
/Славой Жижек/

Жизнь – это не то, что вы получаете. Это то, что вы делаете с полученным.
/Стефани Перкинс/